(1473 - 1543)

Nie ma na świecie takiej szkoły, w której nie uczono by o Wielkim Polaku, Mikołaju Koperniku.

        (…) był taki mały ja Wy.

Mama mówiła do niego – Mikołajku.

Głaskała po głowie.

I dawała mu słodkie toruńskie pierniki.”

                                                             /Wiera Badalska/

Wybitny astronom pochodził  z rodziny wywodzącej się ze wsi Koperniki. Jego tato był znanym kupcem krakowskim, który po odebraniu Torunia przez Polskę Krzyżakom przeniósł się do tego miasta. Tam właśnie urodził się Mikołajek. W dziesiątym roku życia stracił ojca a jego wychowaniem zajął się wuj, Łukasz Watzenrode. Studiował w Krakowie, potem  we Włoszech na najlepszych uniwersytetach. Zgłębiał tam astronomię, prawo kanoniczne i medycynę. Do Polski wrócił w 1503 roku z dyplomem doktora prawa kanonicznego obejmując stanowisko sekretarza i osobistego lekarza swego wuja, biskupa warmińskiego. W 1510 roku Mikołaj Kopernik objął stanowisko kanonika kapituły we Fromborku, tam spędził znaczną część swojego życia (prawie 30 lat).

             Dosyć tych bredni!

Pora, by prawda ujrzała światło dzienne!

Mógłbym przysiąc, że to my poruszamy się wokół Słońca, a nie Słońce wokół nas!

                                                                                                                                /Mikołaj Kopernik/

W  czasach kiedy żył Mikołaj Kopernik czyli ponad 500 lat temu wierzono, że Ziemia jest centrum Kosmosu i wszystkie ciała niebieskie – planety, Słońce i gwiazdy – obracają się wokół niej.

To właśnie Kopernik śmiał podważyć dotychczasową teorię i wysnuć nową – to Słońce położone jest w centrum wszechświata,     a inne planety, w tym Ziemia, krążą wokół niego.

Większość uczonych uznała teorię Kopernika za błędną, wręcz niedorzeczną. Doszło nawet do tego, iż dzieło Kopernika omawiające jego  rewolucyjne odkrycie „O obrotach sfer niebieskich” znalazło się na liście ksiąg zakazanych.

      (…) Lecz najbardziej mu w gwiazdy patrzeć się zachciewa,

jak go uczył  krakowski mistrz Wojciech z Brudzewa

Aż zaprzeczył podstawie dzieł Ptolemeusza,

Bo zrozumiał, że Ziemia – nie Słońce – się rusza!

Gdy odkrycie obwieścił wierny uczeń, Retyk,

Autor trafił na Indeks, wiadomo – heretyk! (…)

Dzisiaj już wiemy, że Kopernik miał rację – Ziemia krąży wokół słońca.

***

Wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię,

Kopernik nazywa siebie zawsze matematykiem, ponieważ niegdyś astronomia należała do matematyki. Była nazywana „szczytem matematyki”.

Malbork był pierwszym miastem w Prusach Królewskich, które gościło przyszłego twórcę wiekopomnego dzieła „O obrotach sfer niebieskich” – Mikołaja Kopernika. Przebywał on w mieście kilkakrotnie. Pierwszą swoją podróż do Malborka odbył  1 stycznia 1504 roku, po uzyskaniu w Ferrarze doktoratu prawa kanonicznego. Wielki astronom postawił  swoją stopę w zachowanym do dziś  zabytkowym, gotyckim ratuszu, znajdującym się na terenie obecnego Starego Miasta. Podczas kolejnych wizyt gościł w Refektarzu Letnim malborskiego zamku.

Kopernik był jednym z olbrzymów, który wyniósł naukę na jej późniejsze wyżyny.

                                                                                                                               /Jerzy Mioduszewski/

W hołdzie wielkiemu astronomowi z inicjatywy prezesa Towarzystwa Przyjaciół Nauk Stanisława Staszica doszło do realizacji pomnika Kopernika w Warszawie. W niespełna 300 lat od śmierci astronoma uczczono jego pamięć. W pięć lat później wielkie dzieło Kopernika „O obrotach sfer niebieskich” zdjęto z indeksu ksiąg zakazanych i uznano jego wielkość.

Hymn Szkoły

oprac. M. Pozorska